Lityum Akü Nedir?

Akü çeşitleri arasında yer alan lityum akü, enerji depolama noktasında lityum iyonlarını kullanır. Kullanımı oldukça eskilere dayanan lityum aküler, özellikle teknolojik cihazlarda tercih ediliyor. Laptop, cep telefonları, elektrikli araçlar en bilinen kullanım alanlarıdır. Hafif olmaları ve yüksek enerji sağlamalarıyla bilinirler.

Çalışma prensibi ise lityum iyonlarının negatif ve pozitif elektrotlar arasında hareket etmesine dayanır. Şarj sırasında lityum iyonları pozitif elektrotlar tarafında toplanır. Bu işlem olurken negatif tarafta da negatif elektronlar oluşur. Bu aküler deşarj oldukları sırada ise lityum iyonlar pozitif tarafı terk eder ve negatif taraftaki lityum iyonların katılır. Enerji de bu şekilde açığa çıkar. 

Lityum Akü Türleri Nelerdir?

Teknolojinin gelişmesi ile lityum akü çeşitleri de kullanıma sunulmuştur. En başta da belirtildiği gibi aküler arasında kullanımı noktasında daha farklı olan bu aküler, çalışma prensibi, hafifliği ve düzeneği ile farklıdır. Lityum aküleri de kendi arasında iki çeşidiyle inceleyebiliriz.

• Lityum-İyon Polimer Akü: Genel olarak lityum aküyle aynı özelliklere sahiptir. Tek farklı olduğu nokta ise daha az enerji yoğunluğuna sahiptir. Ebatlar noktasında da ultra ince pil olarak geçer. Telefonlarda, yeni nesil dizüstü bilgisayarlarda bunları görebiliriz. 

• Lityum-İyon Titanat Akü: Yüksek yoğunlukta enerji depolayabilir. Bununla birlikte yüksek akım sayesinde kısa sürede şarj olurlar. Tüm bu özelliklerle birlikte bu çeşidin çoğunlukla elektrikli araçlarda kullanıldığını söyleyebiliriz. Ortalama 25 bin defa şarj edilme ömürleri vardır.

Lityum İyon Akü Kullanım Alanları

Kurşun asit akü modeline göre yenilikçi ve gelişmiş görülen bu model cep telefonları bataryaları, dizüstü bilgisayar bataryaları ve elektrikli araç bataryaları olarak kullanılır. Ancak her ne kadar yenilikçi olarak görülse de kullanımı kişilerin tercihine kalmıştır. Eğer ki kullanılacak sistem kurşun-asit aküyle işlemlerini yürütebiliyorlarsa o şekilde devam edilebilir. Ancak lityum aküye geçiş noktasında tabii ki enerji verimliliği gibi önemli noktalarda avantajlar sağlanır. 

Lityum Akünün Avantajları Nelerdir?

Lityum aküleri diğer akülere göre birçok noktada ayırabiliriz. Kullanıcılar isteğe göre kullansa da özellikle belirli alanlarda artık bu akünün daha fazla tercih edildiği bir gerçektir. Avantajları noktasına da değinecek olursak, tercih edilmesinin nedenlerini daha iyi anlayabiliriz;

• Öncelikle lityum akü ebatları diğer akülere göre daha küçüktür. Fazla yer kaplamazlar.
• Ebatları ile birlikte hafiflikleriyle de bilinirler. 
• Bu akülerin birden bitmesi söz konusu değildir. Sadece zaman içerisinde enerji kayıpları yaşarlar. 
• İhtiyaç duyulduğunda şarj edilebilirler. Şarj etmek için enerjinin tamamen boşalmasını beklemeye de gerek yoktur.
• 2,5 saate kadar bir süre dilimi içerisinde şarj olabilirler. Akünün çeşidine ve ebatına göre değişiklik gösterir.
• Şarj-deşarj döngüsü ise oldukça yüksektir.
• Bulunduğu ortam sıcaklığı -30 ile 60 derece arasında olsa da kullanılabilir.
• Akü fiyatları noktasında lityum akü fiyatları daha yüksek bir noktada olabilir. Ancak diğer avantajlarına baktığımızda bu durum bir dezavantaj olarak nitelendirilemez.
• Ortalama olarak 3500 kere tam olmak kaydıyla doldur-boşalt döngü yapmaya uygundurlar. 
• İçerisinde yer alan akü kontrol kartı sayesinde de güvenli bir kullanım sağlarlar. 

Lityum Akülerin Ömrü Ne Kadardır?

Akü ömrü kullanıcıların cihazdan veya araçtan aldığı verimi etkiler. Lityum akü ömrü için de uzun ömürlü bir kullanım sağladığını söyleyebiliriz. Bu akülerin kullanım ömrü, üretimi tamamlandığı ilk anda başlar. Ancak genel olarak kullanım ömrü için kullanıcıların ne sıklıkla tercih edeceğine bağlı olarak değişir. 

Saklama koşulu da etki eder. Ortam sıcaklığının 25 derece olduğu bir ortamda her kullanım sonrası şarj ile yüzde 20’lik (yıllık oran) bir kayıp yaşanır. Bunu da şöyle özetleyebiliriz, ortam sıcaklığı ile kullanım ömrü arasında ters orantı vardır. Sıcaklığın arttığı noktada bu pillerin kullanım ömrü azalır. Sıcaklığın daha az olduğu bir ortam ise pilin kullanım ömrünü uzatır. 

Son olarak kullanım ömrüne pil şarj seviyesi de etki eder. Bunu da açıklayacak olursak, yüzde 40 oranında doluluğa sahip bir aküyü ele alalım. Ortam sıcaklığı da 0 derece olursa pilin enerji kaybı yüzde 2-3 civarında olabilir. Kullanım sıklığı dışında çevresel faktörler bu şekilde etki eder. En standart şekilde saklama koşulunda olursa ise 5-6 yıllık bir ömrü vardır.